Tygodnik Powszechny • 11th December 2023

Miłego antropocenu! (#1) Astronauta Sławosz Uznański: w kosmos mamy blisko

Sławosz Uznański: To jest dobre pytanie i każdy sobie zadaje to pytanie. Jak dzisiaj tutaj rozmawiamy, ja nie Jestem w stanie powiedzieć, kiedy polecę. Czekam na tą informację i tak samo jak ja muszę się troszeczkę uzbroić w cierpliwość, tak słuchacze też będą musieli. Na pewno jak taka informacja do mnie dotrze i będziemy mogli ją ogłosić publicznie, to taka informacja również do Polski. Mam nadzieję, że bardzo. szybko dotrze. Na dzień dzisiejszy ja nadal czekam i chciałbym sam to wiedzieć.

To

Tygodnik Powszechny • 16th October 2023

Co wypatrzył Teleskop Webba?

Jedną z nielicznych rzeczy, które wiemy o ciemnej materii (prawie) na pewno, jest to, że porusza się bardzo powoli. 13,8 mld lat temu, tuż po Wielkim Wybuchu, Wszechświat był wypełniony mieszaniną cząstek, które poruszały się chaotycznie, nie tworząc żadnych struktur. Powolna, ciemna materia powinna więc zacząć skupiać się o wiele wcześniej niż rozbiegana materia klasyczna. W ciągu pierwszych 200 mln lat historii Wszechświata ciemne cząstki stworzyłyby ogromne zbiory, określane terminem „halo”.

Tygodnik Powszechny • 27th September 2023

Życie w Układzie Słonecznym (5): Mars, planeta niegdyś błękitna

Ten mroźny, spowity wieczną mgłą księżyc Saturna przypomina Ziemię z czasów, gdy rodziło się na niej życie. Ale i on sam ma wszystko, czego potrzeba, by okazać się żywym światem. Co więcej – w postaciach, o jakich nam się nie śniło.

Tygodnik Powszechny • 22nd September 2023

Algorytmy demokracji 2023: Populizm na cyfrowych sterydach

Politykom funkcjonującym w systemach, w których dominują dwie partie, ten stan rzeczy wydaje się odpowiadać. „Zamiast skupiać się na długiej liście kwestii, co do których istnieje szerokie poparcie społeczeństwa, bez końca podgrzewają oni kwestie je dzielące, takie jak prawa osób homoseksualnych i aborcja, aby zmobilizować bazę, która – jak się obawiają – pozostałaby w domach, jeśli skupiliby się na przyziemnych szczegółach pragmatycznego zarządzania” – pisał na łamach „The New York Times” Sean

Tygodnik Powszechny • 18th September 2023

NASA poszuka wyjaśnień rzekomych wizyt kosmitów

Istnieje niewielki odsetek obiektów, których nie udało się zidentyfikować.

INTERIA.PL • 16th September 2023

13 mld rubli rozbiło się w drobny mak. Wielka klęska Rosji

Komunikat Komitetu Centralnego Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego opublikowany 26 października 1960 r. był bardzo zdawkowy. Władze informowały lud pracujący, że marszałek artylerii, Mitrofan Niedielin, zginął w katastrofie lotniczej. To w pewnym sensie była prawda. Ale tylko w pewnym sensie.

Dwa dni wcześniej, Niedielin kazał przynieść sobie krzesełko. Wokół, setka żołnierzy i inżynierów krzątała się, starając nakłonić najnowszą radziecką superbroń do współpracy. Bezskutecznie.

Rakieta

Tygodnik Powszechny • 4th September 2023

Życie w Układzie Słonecznym (4): Tytan. Jedyny taki świat

Tylko w jednym miejscu poza Ziemią można obecnie popływać żaglówką po jeziorze. Znajduje się ono ponad 1,2 mld km od nas. Badają je także polscy naukowcy.

Tygodnik Powszechny • 24th August 2023

Przetasowania w wyścigu mocarstw: Indie wyprzedziły Rosję

Miał być martwą bryłą ze skał i lodu. Miał, bo za sprawą odkryć z ostatnich lat naukowcy zaczęli mówić o czymś, co jeszcze ćwierć wieku temu wydawałoby się absolutną fantazją: że w najdalszych rubieżach nieba też może istnieć życie.

Tygodnik Powszechny • 22nd August 2023

Życie w Układzie Słonecznym (3): Pluton. Oazy w mroku

Miała wszystko, by stać się bliźniaczką Ziemi, ale zmieniła się w postapokaliptyczny glob. Mimo to, według ostatnich badań, coś zaskakującego dzieje się w jej atmosferze.

Tygodnik Powszechny • 11th August 2023

Życie w Układzie Słonecznym (2): Wenus. Czy w piekle da się żyć?

14 września doniesiono, że w chmurach spowijających Wenus występuje fosforowodór. Nuda? Wystarczyło kilka zabiegów, by wszyscy zaczęli nagle mówić o pozaziemskim życiu.

Tygodnik Powszechny • 4th August 2023

Życie w Układzie Słonecznym (1): Enceladus. Co tętni pod lodem

NIGEL MASON, astrochemik: Skomplikowane związki chemiczne znajdujemy jak wszechświat długi i szeroki – takie same w różnych jego rejonach. Prawa chemii, tak jak fizyki, są uniwersalne. A życie na innych planetach – prawdopodobne.

INTERIA.PL • 17th June 2023

24 maja dostaliśmy wiadomość z kosmosu. "Nie ma wątpliwość - źródło to Mars"

24 maja dostaliśmy wiadomość z kosmosu. Sygnał, wysłany z orbity Marsa, wydaje się pochodzić od zaawansowanej inteligencji. Choć do rozszyfrowania przekazu natychmiast zabrały się setki naukowców i entuzjastów z całego świata, jego treść pozostaje tajemnicą.

Przekaz był bardzo krótki. Licząca zaledwie kilkaset kilobajtów wiadomość została jednak błyskawicznie wychwycona przez największe obserwatoria świata, w tym Allen Telescope Array w Kalifornii, Green Bank w Wirginii Zachodniej oraz obserwat

Tygodnik Powszechny • 25th April 2022

Na ziemi zawsze gdzieś jest wiosna

WOJCIECH BRZEZIŃSKI: Tęskni Pan za widokami? SCOTT J. KELLY: Tak, brakuje mi widoku Ziemi. Brakuje mi nieważkości. Ale najbardziej tęsknię za ludźmi, z którymi byłem w kosmosie. Za naszą pracą. Za robieniem czegoś, co jest wielkim technicznym wyzwaniem i ma wielkie znaczenie. Brakuje mi wysiłku i skupienia, które są do tego potrzebne. Tego brakuje mi o wiele bardziej niż samej nieważkości.

Tygodnik Powszechny • 14th March 2022

Rozłam na niebie

Mogą latać na miotłach – tak szef agencji kosmicznej Roskosmos Dmitrij Rogozin skwitował decyzję o wstrzymaniu dostaw rosyjskich silników rakietowych do USA. Rosjanie odcinają się od trwającej od dziesięcioleci współpracy w kosmosie z zachodnimi partnerami. Ale dla globalnej nauki konsekwencje wojny wytoczonej Ukrainie będą o wiele szersze. Rosyjskie silniki RD-180 napędzały amerykańskie rakiety od początku XXI w. Opracowane jeszcze w Związku Sowieckim, stanowiły podstawę rakiet Atlas, które wyn

Tygodnik Powszechny • 14th February 2022

Świece, linijki i syreny

Jak na standardy marsjańskich łazików to wynik na miarę bolidu Formuły 1. Łazik Perseverance, który 18 lutego obchodzi rocznicę swojego lądowania na Marsie, w ubiegłym tygodniu w ciągu jednej doby pokonał 245,76 m, co jest zdecydowanym rekordem Czerwonej Planety. Od lądowania przejechał 3,34 km. Najwytrwalszy z marsjańskich wędrowców, Opportunity, pokonał nieco ponad 45 km, ale zabrało mu to ponad 14 lat. W obecnym tempie Perseverance dogoniłby go w pół roku.

Tygodnik Interia • 29th January 2022

Webb to tylko początek. Ludzkość otwiera oczy na Wszechświat

Podczas niedawnej konferencji prasowej Mike Menzel, inżynier systemów misji NASA dla teleskopu Webba powiedział, że po analizie startu okazało się, że paliwa na pokładzie teleskopu wystarczy nie na 10, ale co najmniej na 20 lat pracy. Wynika to z tego, że część paliwa na pokładzie obserwatorium miała posłużyć do korygowania jego kursu w drodze do punktu L2. Start Ariane był jednak tak precyzyjny, że korekty będą o wiele mniejsze, niż wstępnie zakładano.

Rudiger Albat, kierownik programu Ariane

Tygodnik Powszechny • 30th December 2021

Teologowie na etacie w NASA?

„Wykrycie obcego życia może nastąpić za dekadę lub dopiero w przyszłych stuleciach, a może wcale, ale warto wcześniej przemyśleć jego implikacje” – pisze Davison w oświadczeniu na blogu wydziału teologicznego Cambridge. „W teologicznym myśleniu o życiu w innych miejscach we Wszechświecie istniała tendencja do czerpania głównie z fragmentów poprzednich prac teologicznych. Ja chcę wyjść poza ten krąg i włączyć do dyskusji znacznie szerszy zakres materiałów i perspektyw”.

Podczas wizyty bp Borders

Tygodnik Interia • 27th December 2021

Czas na Webba: zmiana warty w kosmosie

To konieczność, bo w przeciwieństwie do Hubble’a, który obserwował wszechświat w świetle widzialnym, Webb widzi w podczerwieni. Dzięki temu przeniknie wzrokiem chmury kosmicznego pyłu, odczyta chemiczne ślady wody i związków organicznych w atmosferach egzoplanet i dostrzeże obiekty, które powstały zaledwie 100 mln lat po Wielkim Wybuchu. Aby uniknąć zakłóceń, musi jednak być schłodzony niemal do zera absolutnego. A to najłatwiej osiągnąć, wysyłając go głęboko w kosmos.

TVN24 Premium • 22nd December 2021

Złote origami za 10 miliardów dolarów. Teleskop Webba może odnaleźć życie we wszechświecie

To może być albo wielka naukowa rewolucja, albo koszmarnie droga katastrofa. W podróż rusza największy kosmiczny teleskop w historii. Jest tak czuły, że może podejrzeć początek wszechświata. Ma otworzyć nam oczy na kosmos, ale najpierw musi przetrwać.

Nestor Espinoza będzie miał bardzo trudne święta. - To będzie najbardziej nerwowy okres w całym moim zawodowym życiu - mówi nam astronom. - Kiedy wysyłamy misje na Marsa, proces lądowania nazywany jest siedmioma minutami grozy. My będziemy mieli p

Tygodnik Interia • 18th December 2021

"Poszukiwanie pierwszej gwiazdki może w tym roku przynieść nieoczekiwane rezultaty. Bożonarodzeniowe niebo szykuje dla nas serię niespodzianek"

Zima była porą głodu. Rośliny dawno zwiędły, polowania w głębokim śniegu trudniejsze i bardziej wyczerpujące, a zapasy żywności zgromadzone latem szybko topniały. Przesilenie słoneczne było sygnałem, że nadchodzi najgorsze: najzimniejsze, najbardziej wyczerpujące miesiące, których wielu mieszkańców neolitycznych, starożytnych, a nawet średniowiecznych wsi mogło po prostu nie przeżyć. Było znakiem, że czas dokonać ostatnich przygotowań. Zazwyczaj wiązało się to z ubojem większości bydła, by nie t

TVN24 Premium • 20th November 2021

Bruce Willis, malarz pokojowy, a może sonda DART? Co pomoże pomścić dinozaury

Pomścimy dinozaury. Lada moment NASA rozpocznie misję DART, której zadaniem będzie staranowanie asteroidy. To test systemów, które w przyszłości mogą nas obronić przed zagrożeniem z kosmosu, bo musicie wiedzieć, że kosmiczne pociski trafiają w nas z niepokojącą regularnością.

To będzie wydarzenie na miarę hollywoodzkich blockbusterów. Szkoda tylko, że nikt go nie zobaczy. Za niecały rok smukły, półtonowy pojazd, pędzący 10 razy szybciej niż kula karabinowa, namierzy swój cel. Po tym, jak kosmic

Tygodnik Interia • 7th November 2021

Prof. Grzegorz Wrochna: Chcemy wysłać na Księżyc naszą aparaturę

Dzisiaj misje na Księżyc, na Marsa, na inne obiekty Układu Słonecznego, przygotowywane są w szerokiej współpracy międzynarodowej i nawet takie państwa jak Stany Zjednoczone nie robią tego samodzielnie, bo to jest po prostu nieefektywne. I my też chcemy to robić we współpracy międzynarodowej.

- Kosmos oczywiście nadal jest przedmiotem naszych marzeń, miejscem zaspokajania naszych ambicji, ale dzisiaj to także miejsce robienia znakomitych interesów z wykorzystania technologii kosmicznych i samego

Tygodnik Powszechny • 1st November 2021

Kosmiczny bestiariusz

„PDS 70 to młoda gwiazda, bardzo podobna do tego, jak wyglądało za młodu Słońce – napisał dr Stefano Facchini, który był jednym z autorów obserwacji. – Jest też pierwszą planetą, wokół której bezpośrednio zaobserwowano dwie planety, które rosną i formują się. Obie są bardzo masywne”. To młody,...

Tygodnik Powszechny • 4th October 2021

Marsjańskie łaziki mają urlop